Door Jochen Schoofs
Samen met haar collega’s van de parallelgroep bedenkt Juf Monique hoe ze een thema gaan invullen. Toch is de uitwerking in de ene groep vaak heel anders dan in de andere groep. Want hoe het thema precies uitgewerkt gaat worden, laten ze aan de leerlingen over. “De kinderen bedenken zelf de weg die ze opgaan met het thema; als leerkracht sturen we alleen bij wanneer dat nodig is.”
Voor dit artikel in de serie ‘In de klas’ zijn we bij Monique Rikaart. Ze geeft sinds twee jaar les aan groep 1-2a op Daltonbasisschool Waterland in Den Haag. “Ik heb eerst vijftien jaar bewegingsonderwijs gegeven voordat ik leerkracht werd.” Op de school waar ze hiervoor werkte, viel ze al geregeld in voor de groep. Ze besloot in de avonduren de pabo te gaan volgen en maakte de switch naar leerkracht. Met een brede glimlach: “En nu sta ik in totaal alweer vijf jaar voor de kleuters.”
Het is vooruit denken en vaak improviseren
“Het komt bij ons allemaal vanuit de kinderen”, vertelt Monique. Maar dat de kleuters zelf de uitwerking van een thema bedenken, wil niet zeggen dat er zomaar wat gedaan wordt. “We starten met een opening waarbij we de kinderen laten verbazen”, legt Monique uit. Op die manier introduceren ze een nieuw thema bij de leerlingen. “Vervolgens krijgen ze een ‘praatkaart’ mee naar huis om het onderwerp alvast te activeren. En zodat ouders ook weten waar we aan werken.”
Monique verzamelt samen met de leerlingen materialen om invulling te geven aan een thema.
Het vraagt wel wat flexibiliteit van de leerkrachten. “En creativiteit”, zegt Monique. Ze vindt dat erg leuk maar merkt in haar omgeving soms dat leerkrachten het ook wel lastig kunnen vinden. “Het is vooruit denken en vaak improviseren.” Dat er soms niets terecht komt van wat ze heeft bedacht, neemt ze voor lief: “Soms kiezen de kinderen een heel andere richting dan je in gedachten had. Maar dat is wel hetgeen waar wij hier op deze school voor staan.”
Meer over het lesgeven aan het jonge kind lees je in het artikel Hoe leren kleuters?
We gaan het niet er doorheen duwen
Van thuis nemen de kinderen materialen mee die bij het thema passen. Aan de hand daarvan gaat ze met de klas in gesprek. Soms komen daar andere dingen uit dan ze zelf van tevoren had bedacht. “Nu we met boeken en verhalen bezig zijn, was ons idee dat we een soort theater zouden maken waarin we boeken zouden voorlezen.” Maar de leerlingen in haar groep wilden een bibliotheek bouwen in de klas. “Dan ga ik er niet doorheen duwen dat er een theater moet komen, dan maken we een bibliotheek.” Van daaruit denkt Monique weer verder. In de gang heeft ze materialen verzameld zoals boekenkasten. En een kassa om te scannen: “Want dat hoort bij een bibliotheek, vonden de kinderen. Net als biebpasjes.”
De leerlingen hebben materialen van thuis meegenomen om te gebruiken in de klas.
In de andere groep bouwen ze wél een theater
In de andere kleutergroep wordt door de kinderen wel een theater gebouwd. Dat de uitwerking van het thema in die klas anders is, vinden de leerkrachten geen probleem. Ze zien het als een voordeel en nemen ideeën van elkaar over. Binnenkort gaan ook de leerlingen bij elkaar in de klas kijken. “Op die manier wisselen de kinderen ideeën uit over het thema.” Zo wordt het thema rijker uitgebouwd dan ze met één groep hadden kunnen doen.