21e-eeuwse vaardigheden uitgelegd: hoe gaat dat bij jou in de klas?

Dat je beschikt over de juiste 21e-eeuwse vaardigheden is op de arbeidsmarkt de afgelopen jaren erg belangrijk geworden. Deze vaardigheden zijn niet nieuw; je hebt ze wel steeds vaker nodig. Technologische ontwikkelingen spelen daarbij een grote rol. Bestaat de baan waar jouw leerling nu van droomt over 20 jaar nog wel? Kennis kan snel verouderen, maar vaardigheden gaan een leven lang mee. Daarom moeten we onze leerlingen nog beter gaan voorbereiden op de toekomst zodat ze juist van kennis naar vaardigheden gaan. En daar kunnen we niet vroeg genoeg mee beginnen.

In dit artikel lees je meer over de 21e-eeuwse vaardigheden en hoe je deze vaardigheden een plek kunt geven in de klas. Met de praktische voorbeeldopdrachten van Faqta kun je direct aan de slag en verbeter je de 21-eeuwse vaardigheden van jouw leerlingen.

Even opfrissen: wat zijn die 21e-eeuwse vaardigheden ook alweer?

Vraag aan vijf verschillende leerkrachten wat de 21e-eeuwse vaardigheden zijn en je krijgt waarschijnlijk vijf verschillende antwoorden die ook nog eens onvolledig zijn. Wat zijn het dan wel? Heel simpel: de 21e-eeuwse vaardigheden zijn elf vaardigheden waarmee je voorbereid bent op de snel veranderende wereld. Zo vereist onze moderne maatschappij dat we steeds beter ontwikkelde digitale vaardigheden hebben. Ook samenwerken en goed communiceren wordt alsmaar belangrijker. Wanneer leerlingen getraind zijn in deze vaardigheden, zijn ze klaar voor de toekomst.

De 21e eeuwse vaardigheden zijn niet alleen voor “later-als-ik-groot” ben. Kinderen worden bijvoorbeeld op alsmaar jongere leeftijd al blootgesteld aan steeds grotere hoeveelheden informatie. En het aanbod van informatie via verschillende media als televisie, smartphones en tablets blijft groeien. Daarom is het noodzakelijk dat je al op jonge leeftijd deze informatie leert filteren en beoordelen en beschikt over voldoende informatievaardigheden om het te verwerken.

Hoe bekend ben jij zelf met de 21^e-eeuwse vaardigheden als leerkracht?

Vanuit hun studie zijn de meeste leerkrachten niet opgeleid om 21-eeuwse vaardigheden aan te leren. Toch train je jouw leerlingen waarschijnlijk al (onbewust) in een aantal van die vaardigheden.
Ben je benieuwd in hoeverre je deze vaardigheden al bij jouw in de klas aanwezig zijn? Doe dan de Quickscan voor leerkrachten.

21e-eeuwse vaardigheden bij jou in de klas

Voor jou als leerkracht is het misschien moeilijk in te schatten of de 21e-eeuwse vaardigheden voldoende aan bod komen in je lessen. Deze vaardigheden zijn namelijk lastig te toetsen. Bij Faqta maken de leerlingen opdrachten waarbij een beroep gedaan wordt op hun 21e-eeuwse vaardigheden en het verder ontwikkelen ervan. Om je een goed beeld te geven van hoe Faqta het ontwikkelen van de 21e-eeuwse vaardigheden integreert in het onderwijsaanbod, delen we enkele opdrachten met je. Daarbij geven we per opdracht aan welke van de 21e-eeuwse vaardigheden aan bod komen.

Groep 3 en 4: Een feest om te delen

In deze opdracht maken de leerlingen een mooi cadeau voor elkaar. De leerkracht biedt verschillende soorten knutselmateriaal aan zodat de leerlingen een ruime keuze hebben en hun creativiteit de vrije loop kunnen laten gaan. 

Vervolgens maken de leerlingen een plan en bedenken wat zij nodig hebben om hun knutselwerk te maken. Zij delen hun idee met de juf of meester en gaan daarna aan de slag. 

Aan het eind van deze opdracht krijgt iedere leerling iets moois van een ander.

21e-eeuwse vaardigheden die aan bod komen:

Creatief denken: De leerlingen bedenken zelf wat ze willen maken voor de ander.
Sociale en culturele vaardigheden: Omdat zij iets moois voor de ander willen maken, zullen de leerlingen moeten inschatten wat de interesses van de ander zijn en wat diegene leuk of mooi vindt.
Zelfregulering: De leerlingen maken deze opdracht zelfstandig. Daarbij zullen ze moeten inschatten welke competenties nodig zijn om tot het gewenste resultaat te komen. De leerling zal zelf moeten bedenken of hij de capaciteit heeft om deze competenties toe te passen.

Groep 5: Muzikaal onweer 

Bij deze opdracht gaan de leerlingen met behulp van muziekinstrumenten een weerorkest maken. De leerkracht tekent eerst op het bord verschillende weersverschijnselen. Denk hierbij aan zachte en harde regen, onweer, een regenboog, zon, etc. Klassikaal bespreek je welke instrumenten bij de weersverschijnselen passen. Een aantal leerlingen laat je voordoen hoe het klinkt als je een weersverschijnsel aanwijst. Het aanwijzen kun je ook door een leerling laten doen. 

Vervolgens gaan de leerlingen in groepjes van 6 à 7 zelf een orkest samenstellen waarbij ze ook een dirigent aanwijzen. Aan het eind van de les laten de verschillende weerorkesten hun muzikale onweer horen. Uiteraard kan de leerkracht zelf variatie aanbrengen in hoe het weerorkest klassikaal te horen is.

21e-eeuwse vaardigheden die aan bod komen:

Creatief denken: De leerlingen bespreken met elkaar hoe en wat zij willen laten horen.
Samenwerken: Er moet een verdeling gemaakt worden van wie wat doen. Daarbij moeten ze rekening houden met elkaar en wie wat wil.
Sociale vaardigheden: Leerlingen kunnen voorkeur hebben voor een bepaald instrument en de leerlingen in de groep hebben elkaar nodig om in alle veiligheid constructief te participeren.
Communiceren: Het is essentieel bij deze opdracht dat op een juiste en gepaste manier met elkaar wordt overlegd.
Zelfregulering: Er wordt een beroep gedaan op de zelfstandigheid van de leerlingen binnen de groep waarbij de leerkracht zich als coach beweegt door de klas.

Groep 6: Hoe maak je een eigen blog?

De leerlingen maken zelfstandig een blog over een dier. Hiervoor zoeken ze op het internet informatie op. De gevonden informatie vertalen de leerlingen naar een goed en samenhangend verhaal. Door foto’s en filmpjes toe te voegen maken ze de blog aantrekkelijker voor de lezer.

21e-eeuwse vaardigheden die aan bod komen:

Mediawijsheid en creatief denken: De leerlingen schrijven aan de hand van de gevonden informatie een samenhangend verhaal dat er aantrekkelijk uitziet.
ICT-vaardigheden: Door het volgen van een stappenplan zetten de leerlingen hun blog online.
Samenwerken: Hierbij helpen de leerlingen elkaar. Bijvoorbeeld met inloggen of afbeeldingen invoegen.
Communiceren: Leerlingen bieden aan om te helpen als het bij een ander niet lukt. Leerlingen vragen om hulp als het niet lukt.
Zelfregulering: De leerlingen werken zelfstandig en doelmatig aan de opdracht.
Informatievaardigheden: De leerlingen gebruiken hun eigen woorden voor de blog en voegen passende foto's en filmpjes ter illustratie toe.
Kritisch denken: Daarbij beoordelen de leerlingen of hun blog aantrekkelijk, leuk, informatief, etc. is.

Groep 7/8: Hoe redden we de bomen?

Aan de hand van een filmpje over Ontbossing leren de leerlingen wat dit is en waarom het belangrijk is om ontbossing tegen te gaan. De leerlingen gaan oplossingen bedenken voor dit mondiale probleem. Dat doen zij aan de hand van vragen als:

• Welke oorzaak van ontbossing wil jij aanpakken?
• Waarom hebben mensen grondstoffen uit de bossen nodig?
• Kun je een manier bedenken om spullen te maken zonder bomen te kappen?
• Hoe werkt dat dan?

De leerlingen maken een tekening van hun oplossing. De oplossingen worden gedeeld in de klas onder begeleiding van de leerkracht.

21e-eeuwse vaardigheden die aan bod komen:

Probleem oplossen: De leerlingen gaan op zoek naar oplossingen voor het probleem van ontbossing.
Creatief denken: Ze mogen daarbij groots denken en hoeven hun creativiteit niet te laten beperken door praktische bezwaren als geld of mankracht.
Sociale en culturele vaardigheden: De leerlingen kruipen in de huid van mensen die verantwoordelijk zijn voor de ontbossing en proberen hen te begrijpen.
Kritisch denken: Daarbij denken de leerlingen na over wat de gevolgen van hun oplossing kunnen zijn. Het is mooi als iedereen profijt heeft van de oplossingen, dus ook de mensen die verantwoordelijk zijn voor de ontbossing.

Met Faqta train je jouw leerlingen in de 21e-eeuwse vaardigheden. Op jouw manier.

In het lesprogramma van Faqta komen de 21e-eeuwse vaardigheden altijd aan bod. Digitale vaardigheden als computational thinking, ICT-basisvaardigheden, mediawijsheid en informatievaardigheden vind je door alle lesstof heen, maar komen expliciet aan bod in onze methode voor digitale geletterdheid.

In onze Doeboeken hebben we nog meer van deze opdrachten gebundeld. Klik hier om meer opdrachten uit het Doeboek te proberen.

Enthousiast geworden en moeten jouw collega's dit ook zien? Klik dan hier om samen met je collega's de volledige speelomgeving van Faqta uit te proberen.