Nieuwe kerndoelen: Wat betekent dat voor jou?

Binnen enkele jaren moeten we in het onderwijs aan de slag met nieuwe kerndoelen. De inhoud hiervan is in mei 2025 definitief gemaakt en wordt volgend jaar in de wet opgenomen. Deze nieuwe kerndoelen vormen misschien wel een van de grootste veranderingen in het basisonderwijs sinds 2006. Wat betekent dit voor jou als leerkracht? Jarenlang was je vertrouwd met een vast curriculum. Moet dit nu helemaal op de schop? Als school zul je opnieuw moeten gaan kijken naar hoe je schoolvisie in de klas geïmplementeerd wordt. 

Wat gaat er veranderen?

Natuurlijk blijf je als leerkracht doen waar je goed in bent: je leerlingen ondersteunen bij hun ontwikkeling, hen nieuwe vaardigheden aanleren en kennis bijbrengen. De nieuwe kerndoelen zijn ontwikkeld om het onderwijs meer richting en houvast te geven. Waar de huidige doelen erg globaal zijn en veel ruimte laten voor eigen interpretatie, zijn de nieuwe kerndoelen concreter en beter afgestemd op de praktijk. Daarnaast zijn er nieuwe inzichten op het gebied van effectief onderwijs in verwerkt. Wat valt op bij de nieuwe kerndoelen?

• Meer samenhang tussen vakgebieden: In plaats van losse vakken met elk hun eigen leerdoelen, worden er bij de nieuwe kerndoelen nadrukkelijk verbindingen aangebracht tussen de verschillende leerdoelen en vakken. Hoe je dat in de praktijk brengt, staat je natuurlijk vrij. Je kunt daarbij denken aan werken aan taalbeschouwing binnen de context van wereldoriëntatie.
• Nieuwe aanbodsdoelen: Net als in de huidige situatie ben je verplicht om alle kerndoelen te behandelen. Dat verandert niet. Daarnaast komen er duidelijk omschreven aanbodsdoelen. Dit zie je direct al terug in kerndoel 1: De school zorgt voor een rijke taal- en leesomgeving. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om het aanbieden van een veelzijdig en actueel aanbod van jeugdliteratuur binnen een vaste leesroutine.

Grote verandering bij taal en lezen

Een van de grootste verschuivingen is te zien bij taal en lezen. Analoog aan het voortgezet onderwijs spreken we voortaan in het basisonderwijs ook over het vak Nederlands. Daarmee verdwijnen de losse eilandjes - spelling, grammatica, technisch en begrijpend lezen - en komt er meer aandacht voor samenhang. Nederlands wordt het vak waarin lezen, schrijven, spreken en luisteren elkaar versterken.

Die integratie heeft grote voordelen. Leerlingen werken vaker met rijke teksten en betekenisvolle contexten. Een taalles kan zo direct verbonden zijn aan geschiedenis of natuur. Bijvoorbeeld: leerlingen lezen een tekst over vulkanen bij aardrijkskunde en schrijven daar een eigen verhaal of verslag over tijdens Nederlands. Zo oefenen ze taalvaardigheid én vergroten ze hun kennis van de wereld.

Daarnaast wordt leesplezier een belangrijk doel op zich. In het nieuwe domein literatuur leren leerlingen de waarde van verhalen en ontdekken ze verschillende genres. Daarmee krijgen ze meer bagage mee voor hun schoolloopbaan én als taalvaardige burgers in de samenleving.

Wat betekent dit voor jou in de praktijk?

Voor een deel zul je herkennen dat je dit allemaal al doet. Taal komt nu al in veel lessen terug en waarschijnlijk zet je lezen en schrijven regelmatig in binnen andere vakken. De nieuwe kerndoelen geven hier echter een duidelijke structuur en richting aan. Dat vraagt wel om keuzes: welke methode past bij deze visie, welke ruimte wil je als school voor eigen lesmateriaal houden en hoe ga je taal en lezen meer thematisch verbinden met andere vakken?

Meer weten over dit onderwerp?

In onze whitepaper lees je uitgebreid wat de nieuwe kerndoelen inhouden en hoe je je hier als school op kunt voorbereiden. Je krijgt heldere inzichten, concrete voorbeelden en een handig overzicht van de stappen die jou en je team helpen richting het onderwijs van 2030. Je kunt de whitepaper gratis downloaden op de bronnenpagina.