Aan de slag met je thema: Geschiedenis & Tijd (periode 1)

Het schooljaar is pas net begonnen en er komt direct al veel op je af. Een nieuwe klas met nieuwe leerlingen. Iedereen moet weer even wennen. Gaan jullie met wereldoriëntatie vanuit een geschiedenisperspectief aan de slag? Dit wil je natuurlijk meteen zo creatief mogelijk met de leerlingen invullen. Op het leerplatform van Faqta vind je hiervoor verschillende suggesties waar je gemakkelijk mee aan de slag kunt gaan.

Ga direct naar de lesideeën voor:

Groep 5 | Groep 6 | Groep 7 | Groep 8

Groep 5

Thema in Faqta: Jagers en boeren

In het thema 'Jagers en boeren’ leren de leerlingen van over hoe jagers boeren werden en hoe zij leefden. Ze krijgen les over de ijs-, brons-, steen- en ijzertijd. Het leven zag er in die tijd heel anders uit dan nu. Voor de themamuur verzamelen de leerlingen voorwerpen die bij de tijd van jagers en boeren horen. Zo maak je de verschillen tussen het leven toen en nu visueel.

Bij ieder thema gaan de leerlingen aan de slag met diverse werkbladen en opdrachten. Bij het thema 'Jagers en boeren' kunnen de leerlingen bijvoorbeeld stapsgewijs een pot maken. Tegenwoordig koop je je spullen in de winkel, vroeger moesten mensen alles zelf maken. Dat hebben de leerlingen ontdekt tijdens de geschiedenislessen. Nu gaan ze leren hoe ze zelf spullen kunnen maken, op dezelfde manier als mensen dat in de oertijd deden. Zo sluit je met het vak handvaardigheid thematisch aan op wereldoriëntatie. 

Een leuke afsluiting in lijn met het thema? De leerlingen van bedenken een verhaal binnen het thema jagers en boeren. Dit kunnen ze dan bijvoorbeeld opvoeren voor de kleuters. 

Tip: Wil je nog een stapje verder in het thematisch werken? Met het begrijpend lezen thema ‘Het leven van rendierjagers’ sluit je aan op waar de leerlingen met wereldoriëntatie mee bezig zijn. Zo gaan ze onder andere een tekst over De wolharige neushoorn lezen waarmee ze ook meer leren over de dieren in de tijd van de jagers en boeren. 
Thema in Faqta Lezen: Het leven van rendierjagers

Wil je begrijpend lezen uitproberen?

Groep 6

Thema in Faqta: Gouden Eeuw?

Deze periode gaan de leerlingen ontdekken hoe mensen leefden in de Gouden Eeuw. Ze leren over rijke kooplieden in Amsterdam, over de VOC en ze komen te weten wie Rembrandt van Rijn was.

Op de themamuur hangt een wereldkaart. In de Gouden Eeuw haalden handelaren steeds meer verschillende specerijen van overal op de wereld. De leerlingen zoeken specerijen die bij verschillende plekken op de kaart horen. Natuurlijk kun je de themamuur uitbreiden met bijvoorbeeld de moeilijke woorden van het thema. 

Wil je het thema handelaren verder uitbreiden? De leerlingen weten al dat tulpen goud waard waren in de Gouden Eeuw. In het doeboek gaan ze hier verder mee aan de slag. De leerlingen doen een experiment met tulpen en ecoline en ontdekken dat ze een witte bloem zelf een kleur kunnen geven. Met deze opdracht werken de leerlingen ook aan hun onderzoeksvaardigheden.

Uit het doeboek: groep 6 geeft een witte bloem kleur met ecoline.

Als afsluiting maken de leerlingen een magazine over de Gouden Eeuw, waarin zij bijvoorbeeld zaken als mode, reisgids, kunst, kookrubriek en een interview met een belangrijk iemand uit de Gouden Eeuw verwerken. Ze kunnen hier een muurkrant van maken. Dan zijn de leerlingen bijvoorbeeld ook met vakken als taal en kunst bezig.

Een voorbeeld van een muurkrant in groep 6 over de Gouden Eeuw

Tip: Wil je begrijpend lezen in hetzelfde thema? Door middel van twee teksten over het leven op een VOC-schip kijken de leerlingen vanuit een ander perspectief naar de Gouden Eeuw. De leerlingen leren om een verhaal in een tijdbalk weer te geven en maken een scheepsdagboek. 
Thema in Faqta: Vaar mee met de VOC

Wil je begrijpend lezen uitproberen?

Groep 7

Thema in Faqta: Veroveraars

De leerlingen leren over het Arabische rijk en het Frankische rijk die ontstonden in de tijd van monniken en ridders. Bovendien leren zij over de Vikingen en de kruistochten. 

Aan de themamuur hangt onder andere een kaart van Europa. Gedurende het thema tekenen de leerlingen hierop de gebieden die veroverd zijn door de Franken, Arabieren en de Vikingen tijdens de kruistochten. 

Welke gebieden veroverden de Arabieren in de tijd van monniken en ridders? De leerlingen spelen een spel waarin ze gaan proberen zoveel mogelijk land in te pikken. Dit spel lijkt op ‘kamertje verhuren’. Een afwisselende opdracht waarbij de leerlingen op een andere manier met het thema bezig zijn.

De klas wordt verdeeld in groepjes. Bij deze afsluiting houden de leerlingen een pitch over welke van de vier groepen (Arabische Rijk, Vikingen, Kruistochten of Karel de Grote) de grootste veroveraars in de tijd van de monniken en ridders waren. Een vijfde groepje is de jury en bepaalt aan het einde welk groepje gewonnen heeft.

Tip: Wil je begrijpend lezen in hetzelfde thema? Thematisch werken krijgt nog meer vorm in je klas omdat je ook met begrijpend lezen aan kunt sluiten. Bij geschiedenis hebben de leerlingen al geleerd over de ‘Veroveraars’ in Europa. Hier gaat het bij begrijpend lezen ook over. Ze beginnen met een tekst over de Vikingen en hun goden. De leerlingen maken een samenvatting van een boekomslag, maken een karakterschets en leren om open vragen te stellen over een tekst.
Thema in Faqta: De Vikingen

Wil je begrijpend lezen uitproberen?

Groep 8

Thema in Faqta: Werken tot je erbij neervalt

In dit thema gaan de leerlingen naar de 19e eeuw. In die tijd moest je nog werken tot je erbij neerviel. Ze leren over economische veranderingen in de tijd van burgers en stoommachines, de opkomst van gelijke rechten voor man en vrouw, en de afschaffing van kinderarbeid.

Voor de themamuur verzamel je verschillende folders over bijbanen voor jongeren en laat je de leerlingen dit vergelijken met wat er in het thema wordt besproken. Wat voor werk deden de mensen toen? Zo bekijken ze het onderwerp niet alleen vanuit het perspectief van het vak geschiedenis, maar zijn ze ook met burgerschap bezig. De belangrijke woorden uit het thema kun je daar ook ophangen.

Tijdens de lessen over de tijd van burgers en stoommachines hebben de leerlingen meer geleerd over de koloniën en dat niet iedereen dezelfde rechten had. Ze maken als opdracht een stripverhaal op basis van het verhaal Max Havelaar van Multatuli.

Een leuke afsluiting? Laat de leerlingen een banenmarkt voor kinderarbeid opzetten, passend bij het thema 'Werken tot je erbij neervalt'. Hierbij laten ze niet zien waarom het werk zo leuk is, maar juist waarom kinderen dat werk niet zouden moeten doen. 

Tip: Wil je begrijpend lezen in hetzelfde thema? De leerlingen beginnen bij begrijpend lezen met het verhaal ‘Drie meiden uit de textielfabriek’ waarmee ze meer leren over kinderrechten en het werk in een fabriek in de 19e eeuw. Ze sluiten aan op hun geschiedenislessen over de tijd van burgers en stoommachines. Juf Monique van IKC de Aquamarijn in Almere heeft leuke en nuttige puzzels gemaakt die passen bij dit geschiedenisthema om met de klas de woordenschat te oefenen. 
Thema in Faqta: Werken tot je erbij neervalt

Wil je begrijpend lezen uitproberen?

Alles overzichtelijk op het leerplatform van Faqta

Al deze suggesties (en meer) om je thema een rijkere invulling te geven, hebben we voor je uitgewerkt op ons leerplatform. Waar je alles kunt vinden, leggen we uit op de kennisbank. Kies zelf wat het beste past bij jou en je klas. En ontdek hoe je ook met andere vakken, zoals begrijpend lezen, binnen hetzelfde thema kunt werken.