Blog

Met of zonder jas? Aan de slag met het thema weer

Het seizoen is langzaam aan het veranderen. Hoe werkt dat nou precies? En wat voor verschillende weer soorten zijn er nou allemaal? Op het leerplatform van Faqta vind je hiervoor verschillende suggesties waar je gemakkelijk mee aan de slag kunt gaan en daarvoor hebben we de leukste op een rijtje gezet.

Ga direct naar de lesideeën voor:

Groep 1-2 | Groep 3 | Groep 4 | Groep 5 | Groep 6 | Groep 7 | Groep 8

Groep 1-2

Thema in Faqta: Wat een jaar

Met het thema weer leer jij groep 1-2 over verschillende indelingen van een jaar, seizoenen, feesten en dieren. De leerlingen leren eerst wat het concept tijd en geschiedenis inhoudt. Zo kunnen de leerlingen voor de themamuur een tijdlijn maken van de verschillende seizoenen. Bij de seizoenen kun je afbeeldingen met verschillend soorten weer koppelen aan de seizoenen. “Sneeuwt het in de zomer?” “Wanneer kleuren de blaadjes bruin en rood?” Laat zien wat de verschillende dieren in elk seizoen doen. Bijvoorbeeld dat de egel in de herfst veel eet om zich in de winter voor te bereiden op de winterslaap in de winter. Daarnaast kun je afbeeldingen ophangen van kleren en die aan de seizoenen koppelen. “Wanneer draag je een winterjas?” “Kun je het hele jaar korte broeken dragen?” Als laatste kun je de verschillende feestdagen bij het juiste seizoen weergeven, zoals dierendag bij de herfst. 

Bij ieder thema kunnen de leerlingen aan de slag met diverse werkbladen en opdrachten. Hiervoor kunnen de leerlingen een jaarkalender maken van alle verjaardagen en feestdagen voor bij hen in de klas. Koppel hierbij de seizoenen aan de verschillende maanden.  Daarnaast kunnen de leerlingen een proefje doen waarbij de leerlingen leren hoe het dag en nacht wordt door de aarde om de zon te laten draaien.  Plak een stickertje bij Nederland en laat de leerlingen verwonderen door met een lamp de zon na te bootsen: “Kun je nu de zon zien? Is het dan dag of nacht?” 

Een leuke afsluiting in lijn met het thema? Laat de leerlingen samen een feestdag organiseren. Er kan worden gekozen voor een bestaande feestdag, zoals Divali, maar ook kunnen de leerlingen zelf een feestdag bedenken. JIj als leerkracht kunt de leerlingen ondersteunen: “Wat vieren we op deze feestdag? Wat voor kleren dragen we tijdens deze feestdag? Wat eten we tijdens deze feestdag?”. Ga samen met de leerlingen het lokaal versieren voor deze feestdag, voer bijhorende tradities uit en eet iedereen gezellig samen. 

📚 Boekentips
De Blaadjesdief - Alice Hemming
Seizoenen - Hannah Pang & Clover Robin
Alle maanden van het jaar - Nannie Kuiper

Groep 3

Thema in Faqta: Kalenders en feesten

De leerlingen van groep 3 leren bij wereldoriëntatie nog meer over de indeling van een jaar en welke feesten mensen vieren. Zo kun je samen met je leerlingen voor de themamuur een mindmap maken van de feesten waar jouw leerlingen het minste over weten. Zet het feest in het midden van de themamuur en voeg steeds afbeeldingen en informatie toe. Dit kun je doen door met de leerlingen de volgende vragen te bespreken: “Wanneer vieren ze dit feest? Wat vieren ze? Wat wordt er gegeten? Hoe kleden ze zich aan? Hoe kleden ze het huis aan?” en nog meer relevante vragen.

Bij ieder thema vind je ook diverse werkbladen en opdrachten waar de leerlingen van groep 3 mee aan de slag kunnen. De leerlingen bedenken hun eigen feestdag. Zo kiezen de leerlingen een zelfbedachte  feestdag  en werk die verder uit. “Op welke datum gaan we het feest vieren? Hoe versieren we de klas? Wat doen we tijdens de feestdag?”. 

Een leuke afsluiting wat aansluit op de opdracht? Laat de leerlingen uitnodigingen ontwerpen voor de feestdag die ze zelf hebben bedacht en laat ze eventueel ook andere klassen of ouders voor uitnodigen. Er kan zelfs een feestcommissie worden opgesteld om de feestdag in goede banen te leiden. De feestcommissie verdeelt, met behulp van de leerkracht, de taken in de klas: de een maakt bijvoorbeeld de versiering en de ander maakt de uitnodigingen.

📚 Boekentips
Beest wil een feest - Maranke Rinck & Juliette de Wit
Altijd feest! Samen de feesten van het jaar vieren - Janny van der Molen & Hans Kuyper
Alles is reden voor een feestje - Monique Berndes

Groep 4

Thema in Faqta: Poepweer

Bij wereldoriëntatie in groep 4 ontdekken de leerlingen van alles over het weer: de seizoenen, regen, wind en onweer. Een leuk idee voor de themamuur? Begin met alle belangrijke begrippen in het thema. Bij de begrippenmuur kun je woorden aan elkaar koppelen. Onder ‘het regent’ kun je bijvoorbeeld de woorden ‘neerslag’ en ‘de regenmeter’ hangen. Ook hebben ‘code rood’ en ‘storm’ met elkaar te maken. Die kunnen daarom worden verbonden. Doe dit voor alle belangrijke woorden.

IMG-20220524-WA0007-1
Groep 4 van de Montessori Zuid in Hilversum werkt met de belangrijke woorden op de themamuur
 

Met de verschillende werkbladen en opdrachten die we aan ieder thema hebben toegevoegd, kunnen de leerlingen op diverse manieren aan de slag met het thema. Laat de leerlingen hun eigen weerbericht maken. Als uitdaging kan de leerkracht ervoor kiezen om de leerlingen dit weerbericht in groepjes te laten presenteren als echte weermannen of -vrouwen van het nieuws. Stimuleer de leerlingen hun weerbericht te verrijken door coachvragen te stellen: “Wat kun je morgen het beste voor kleren aantrekken? Is het veilig om morgen naar school te fietsen, waarom?”

👉 Download onze gratis weerbericht kaarten

Een leuke afsluiting wat inhaakt op het weerbericht? Teken met de leerlingen de omtrekken van Nederland op een levensgroot vel papier (bijvoorbeeld met meerdere vellen tegen elkaar geplakt). Bij elke provincie staat een leerling of een tweetal. De leerling of het tweetal bespreekt het weer voor morgen voor die provincie. Op deze manier maken de leerlingen een weerbericht voor heel Nederland. 

Tip: Wil je nog een stapje verder in het thematisch werken? Met het begrijpend lezen thema ‘Met bakken uit de lucht’ lezen de leerlingen met de tekst ‘Brem en Snuit’ over twee dieren die in de sneeuw leven. Vraag de leerlingen of zij dezelfde ervaringen hebben met sneeuw als de dieren in het verhaal.

Wil je begrijpend lezen uitproberen? 

📚 Boekentips
De reis van de regen - Grahame Baker-Smith
Extreem weer - Emily Bone

Groep 5

Thema in Faqta: Weer en wind

In het thema 'Weer en wind’ leren de leerlingen van groep 5 over het weer en alle leuke en minder leuke dingen hiervan. Zo kunnen de leerlingen voor de themamuur de schaal van Beaufort maken door de volgende indeling te gebruiken: stille wind (0), zwakke wind (1-2), matige wind (3-4), krachtige wind (5-6), harde wind (7-8), storm (9-10), zware storm/orkaan (11-12) . Bij elke schaal bespreekt de leerkracht met de leerlingen hoe die windkracht voelt en wat het met ons kan doen. Bijvoorbeeld: “Waarom is het gevaarlijk om met een storm naar buiten te gaan? Welke wind is het fijnst als je op een open veld fietst?” De themamuur wordt versierd door afbeeldingen met voorbeelden van die windkracht. Bijvoorbeeld: Een omgevallen boom bij een storm. 

Bij ieder thema gaan de leerlingen aan de slag met diverse werkbladen en opdrachten. Bij het thema kunnen de leerlingen allerlei vragen beantwoorden over de watersnoodramp in 1953 en het bedenken van hun eigen plan om het water buiten te houden. Dit plan kunnen ze verder in groepjes verder uitwerken voor hun eigen stad of dorp. Dit idee pitchen ze vervolgens om beurten aan de hele klas. Uiteindelijk wordt er doormiddel van een verkiezing in de klas gekozen welk plan het beste zou kunnen werken, hierin betrek je ook weer een stukje burgerschap in je les. 

Een leuke afsluiting in lijn met het thema? De leerlingen van groep 5 werken het plan om het water buiten te houden verder uit. Uiteindelijk schrijven de leerlingen een (fictieve) brief naar de burgemeester geschreven om hem/haar te overtuigen dat hun plan moet worden ingevoerd in hun stad of dorp. 

Tip: Wil je nog een stapje verder in het thematisch werken? Met het begrijpend lezen thema 'Twee kanten van wind’ lezen de leerlingen over de gevoelens en ervaringen van Riet tijdens de Watersnoodramp van 1953 in de tekst ‘Alleen maar zee’. De leerlingen kunnen deze gevoelens van Riet verwerken om hun pitch kracht bij te zetten. Leerkrachten kunnen leerlingen op weg helpen om dit in hun pitch te verwerken door vragen te stellen als: “Waarom was de Watersnoodramp zo erg en moeten we het dus voorkomen?”
Thema in Faqta: Twee kanten van wind

Wil je begrijpend lezen uitproberen?

📚 Boekentips
De grote storm - Zanna Davidson
Wind - Honor Head
De zee kwam door de brievenbus - Selma Noort

Groep 6

Thema in Faqta: Donder en bliksem

In groep 6 leer jij je leerlingen over wolken, regen, onweer en de kracht van water. Op de themamuur kun je bijvoorbeeld verschillende vragen over donder en bliksem uitzetten. Aan het begin van het thema stellen leerlingen vragen die ze willen weten over onweer. Deze vragen worden op de themamuur weergegeven. Voorbeeldvragen zijn: “Hoe ziet onweer eruit? Hoe ontstaat onweer? Wat moet je niet doen als het onweert? Hoe kan ik schuilen van onweer? Hoe weet ik hoe ver onweer bij mij vandaan is?” Elke vraag wordt beantwoord met verschillende tekeningen en stukken informatie die de leerlingen zelf aanvullen en op de themamuur plakken gedurende het thema. 

Verder op het thema over donder en bliksem? Groep 6 kan aan de slag met een volledig weer-orkest, waarbij verschillende muziekinstrumenten worden gebruikt voor verschillende weersomstandigheden. De leerlingen kunnen de muziekstukken vervolgens spelen met de hele klas, waarbij ieder groepje hun eigen weer soort krijgt. Ze kunnen dit muziekstuk blijven oefenen en uiteindelijk opvoeren tijdens de weekopening of laten horen aan de andere klassen. 

Als afsluiting kunnen de leerlingen de vragen en antwoorden van de themamuur worden aan het einde van het thema verwerkt in informatieboekjes die de leerlingen zelf of in groepjes knutselen. Elke pagina bevat een vraag van de themamuur en het antwoord daarbij. Als alle boekjes af zijn, presenteren leerlingen deze aan elkaar tijdens een informatiemiddag waarbij de leerlingen rondlopen, elkaars boekjes bekijken en vragen stellen. 

Tip: Wil je begrijpend lezen in hetzelfde thema? Met het begrijpend lezen thema ‘Onweer’ lezen de leerlingen het verhaal ‘Jolien is stormjager’, waarmee ze ontdekken waarom Jolien zo geniet van een storm. De leerkracht kan met de leerlingen hun ervaringen met stormjagen bespreken. “Wie gaat er juist naar buiten als een onweer of een storm is? Waarom doe je dat? Wat zou er fout kunnen gaan?”
Thema in Faqta: Onweer

Wil je begrijpend lezen uitproberen?

📚 Boekentips
Vraag maar raak! - Hoe ontstaat bliksem? - Anna Claybourne
Bliksemkind - Hans Hagen
Onweer - Jolanda Horsten

Groep 7

Thema in Faqta: Droge of natte voeten

De leerlingen van groep 7 leren over de seizoenen, het klimaat, klimaatverschillen en het klimaat door de jaren heen. Voor de themamuur kunnen de leerlingen Een wereldkaart maken waarop je de verschillende klimaatzones (van woestijnklimaat tot het poolklimaat) naast elkaar weergegeven ziet staan onder het kopje ‘klimaat’. Voor elke klimaatzone wordt aangegeven hoe warm het is in de zomer en winter, hoeveel neerslag er valt en bijzonderheden aan dat klimaat. Bijvoorbeeld: “Poolklimaat: in de zomer -10 graden celsius en in de winter -30 graden celsius. Er valt maar weinig neerslag. In de zomer blijft het dag en nacht licht.”

Hoe zit dat dan met klimaat? De leerlingen doen een opdracht waarbij ze het broeikaseffect onderzoeken. Dit proefje kan worden verdiept door een vergelijking te maken met het broeikaseffect op de aarde. De leerkracht kan voorbeelden geven van gemiddelde temperaturen van vroeger en van nu. De leerkracht bespreekt met de leerlingen waarom zij denken dat het kan dat wij nu ook een broeikaseffect hebben op aarde. Coachvragen die de leerkracht zou kunnen stellen zijn: “Wat zou er gebeuren als we alle bomen op aarde zouden kappen? Wat zou er gebeuren als niemand op aarde meer een auto heeft?”

Groep 7 wordt verdeeld in groepjes. Bij deze afsluiting gaan de leerlingen zich verdiepen in verschillende klimaatzones. Ze schrijven een dagboekfragment van een dag van het leven van iemand in die klimaatzone, waarbij de klimaatproblemen van die klimaatzone naar voren komen. De leerkracht kan de leerlingen op weg helpen door vragen te stellen: “Hoe warm is het daar? Wat voor kleren trek je aan? Hoe laat wordt het donker? Waar moet je voor uitkijken in dit klimaat? Wat is er veranderd sinds de klimaatverandering?”De leerlingen zoeken informatie over de klimaatzones op en schrijven het dagboekfragment. Deze presenteren ze aan elkaar tijdens de ‘Klimaattop’, waarin ze elkaar informeren over de problemen in de verschillende klimaatgebieden. 

Tip: Wil je begrijpend lezen in hetzelfde thema? Met het begrijpend lezen thema ‘Het weer is overal anders’ lezen de leerlingen over Kiribati: het verdrinkende eiland. De leerlingen leren hier kritisch kijken naar stellingen over Kiribati. De argumenten die ze hier horen kunnen ze meenemen als inspiratie voor de afsluiting van het thema. 
Thema in Faqta: Het weer is overal anders

Wil je begrijpend lezen uitproberen?

📚 Boekentips
Palmen op de Noordpool - Marc ter Horst
Het leven van een loser - Vet Koel - Jeff Kinley
Dit is onze wereld - Tracey Turner


Groep 8

Thema van Faqta: Wind, water en vuur

In groep 8 leren de leerlingen over alles rondom het weer en neerslag. Voor de themamuur kunnen de leerlingen elke dag een weerbericht ophangen. Voorspel samen met de leerlingen de weersverwachting voor de volgende dag. Vervolgens wordt de bestaande voorspelling van het KNMI besproken en opgehangen op de themamuur. De volgende dag van het thema wordt bekeken of de weersverwachting klopte en waar het afweek. Dit wordt genoteerd en op de themamuur weergegeven. Deze aanpak wordt gedurende het hele thema gedaan. 

In het doeboek houden de leerlingen het weer van een week bij met een temperatuur- en neerslaggrafiek. Deze opdracht kan worden uitgebreid door dit gedurende het hele thema vol te houden en ook weer te geven op de themamuur. 

Een leuke afsluiting? In groep 8 schrijven de leerlingen samen een weersvoorspelling voor de volgende dag en presenteren dat als weerman of weervrouw voor de klas samen met een weerkaart. Dit kunnen ze presenteren maar ook opnemen met een camera. Dit kunnen ze dan monteren en laten zien aan de klas.

Tip: Wil je begrijpend lezen in hetzelfde thema? In groep 8 gaan de leerlingen aan de slag met het begrijpend lezen thema ‘Wat wordt het weer?’. Hier lezen de leerlingen een informatietekst over het voorspellen van het weer. Ze leren om deze kennis om te zetten in een weerbericht, wat ze goed kunnen gebruiken voor de afsluiting van het thema. 
Thema in Faqta: Wat wordt het weer?

Wil je begrijpend lezen uitproberen?

📚 Boekentips
Hemelboek - Sarah Devos
Het weer in 30 seconden - Jen Green
Ontdek het weer - Sonya Newland


Op zoek naar aansluitende begrijpend lezen teksten?

Al deze lees suggesties (en meer) om je huidige thema een rijkere invulling te geven, hebben we voor je uitgewerkt op ons leerplatform. Ontdek hoe je ook met begrijpend lezen binnen hetzelfde thema kunt werken. Vraag dan nu jouw gratis proefperiode aan.