Hoe meer je je leerlingen loslaat, hoe gemotiveerder ze zijn

Wanneer er bij juf Daniëlle in de klas een open vraag beantwoord moet worden, lukt het haar en de leerlingen niet meteen om het juiste antwoord te geven. Natuurlijk kan Daniëlle op dat moment het juiste antwoord googelen of opzoeken in de handleiding en achtergrondinformatie. Ze kiest er echter voor om dat niet te doen en wijst een leerling aan: “Dit kun jij mooi gaan uitzoeken. Dat is een mooie onderzoeksvraag voor jou.”

Voor dit artikel in de serie 'In de klas' zijn we bij Daniëlle Elbertsen. Zij geeft les aan groep 5 op IKC Spoorbuurt in Anna Paulowna. Op dit moment is de klas bezig met het thema Grieken en Romeinen. Deze periode is de groep ook aan de beurt voor een schooloptreden. Geheel in lijn met het thema wordt dat een voorstelling over het leven van de Romeinen. Ze gaan daarvoor bijvoorbeeld zelf de kleding maken. Het is een van de manieren waarop Daniëlle probeert een thema echt te laten leven in de klas. Daarbij probeert ze de leerlingen zo veel mogelijk los te laten. “Dan zijn de leerlingen gewoon veel gemotiveerder. Omdat het echt vanuit henzelf komt”, vertelt Daniëlle.

Niet altijd genoeg tijd om de les voor te bereiden

Zoals bij iedere leerkracht weleens het geval is, schiet de lesvoorbereiding er ook bij Daniëlle af en toe bij in: “Dan mis ik soms wel wat diepgang.” Dat hoeft wat haar betreft geen probleem te zijn. Als ze dan samen met de klas ergens op vastloopt, zorgt ze er wel voor dat ze daar de volgende dag op terugkomen. “Weten jullie nog die vraag van gisteren? Nee? Nou, dan gaan we dat opzoeken!" 
Zo geeft ze haar leerlingen veel eigen verantwoordelijkheid en stimuleert tegelijkertijd hun nieuwsgierigheid. “Maar ik merk wel dat als ik het even van tevoren doorneem, de les toch nog iets gesmeerder loopt.”

In tweetallen gaan de leerlingen van groep 5 met de opdrachten uit het doeboek aan de slag.

Het lesgeven gaat Daniëlle gemakkelijk af. Maar ze gebruikt wel zoveel mogelijk de hulpmiddelen die de verschillende methodes haar bieden. Zo kan ze bij wereldoriëntatie goed bijhouden waar iedereen is en hoe de leerlingen het gedaan hebben. “Daarmee kun je heel wat ondervangen”, vertelt Daniëlle. Ze past dit bijvoorbeeld toe wanneer de leerlingen zelfstandig met de tegels aan het werk zijn geweest. “Ik kan zien wanneer ze een video niet hebben bekeken en of ze een vraag goed of fout hebben beantwoord.” Die informatie gebruikt ze om tijdens een klassikale les daar op aan te sluiten: “Dan neem ik sommige delen van de les nog eens met ze door op het eind.”

“Met rekenen en spelling zitten we er al zo bovenop. Dan denk ik ‘s middags: laat ze nu maar gewoon lekker.”

Daniëlle merkt dat het loslaten van haar leerlingen veel oplevert en dat de thema’s echt gaan leven bij de leerlingen. Zo stuurde een moeder een foto waarop haar dochter met Romeinse cijfers aan het rekenen is. “Dat vind ik helemaal top. Die leerling vindt rekenen heel lastig, maar gaat er thuis wel mee aan de slag.” In de klas vertelt Daniëlle aan die leerling dat zij zelf nog niet kan rekenen met Romeinse cijfers. ‘Zal ik het je dan even uitleggen, juf?’ zei dat meisje toen.

Diezelfde motivatie ziet ze ook terug bij de verwerkingsvormen van de stof. Bij dit thema gaat groep 5 ook een werkstuk maken. Dit doen ze zoveel mogelijk zelfstandig. “We proberen wel bij elk thema een andere verwerkingsvorm te kiezen.” Soms wordt een thema afgesloten met een toets, bij het vorige thema heeft ze de leerlingen een lapbook over het onderwerp laten maken. “Dat vonden een paar jongens zo leuk dat ze nu in hun vrije tijd een lapbook over voetbal aan het maken zijn."

Soms is het loslaten maar schijn

Volgens Daniëlle komt dit grotendeels voort uit het loslaten van de leerlingen. Soms is dat loslaten maar schijn. Bijvoorbeeld wanneer de leerlingen vragen of ze iets in tweetallen mogen doen. “Dan denk ik: ja, hoor. Ga je gang”, lacht Daniëlle. “We bespreken het later toch klassikaal.” Het is ook zeker niet zo dat het altijd zomaar mag. “Ik laat het wel een beetje gaan in de richting die zij willen. Maar als ik het niet vind passen, zeg ik ook: nu even niet en dan pak ik het klassikaal op.”

Zelfstandig werken kan niet altijd bij Daniëlle in de klas en dan pakt ze het klassikaal op.

Zo werkt het

Net als juf Daniëlle kun je met Faqta zelf bepalen hoe jij je les wil geven. Geen leerkracht is hetzelfde en iedere klas is anders. Daarom zorgen we ervoor dat jij je les kunt geven op een manier die bij jou en bij jouw klas past. Hoe dat werkt? Je leest het hier.